Characters remaining: 500/500
Translation

Hồ Nguyên Trừng

  1. Thái tử, con cả Hồ Quí Li, anh Hồ Hán Thương, không năm sinh, năm mất, tự Mạnh Nguyên, hiệu Nam Ông
  2. Chính ông ý nhường ngôi cho em, nhưng anh em vẫn điều bất hòa. Hồ Quí Li thường khuyên anh em ông:
  3. "Thiên giả phú, địa giả tải,
  4. Huynh đệ nhị nhân như bất tương ái?
  5. Ô hô! ai tai hề ca khảng khái"
  6. Dịch:
  7. Trời thì che, đất thì chở,
  8. Anh em người sao chẳng niềm nở
  9. Ô hô! xót thay chù lời ca trăn trở!
  10. ( biết chuyện đem lời răn trên đây truyền cho thiên hạ biết, viên cận thần Nguyễn Ông Kiều bị Quí Li giết)
  11. Về trước, khi phụ thân ông lật đổ nhà Trần, dưới triều Trần Thuận đế, ông phụ trách Thượng Lân tự-một quan thự chuyên xét xử việc ngục tụng các đời trước gọi là Viện Đăng văn kiểm pháp. Năm Kỷ mão 1399, đời Trần Thiếu đế, ông giữ chức Tư đồ
  12. Nhà Hồ dựng lên, ông giữ chức Tả tướng quốc. Mặc dù bề ngoài tỏ ý thần phục nhà Minh, nhưng ông, cha em ông vẫn nghĩ cách chống đối, củng cố chủ quyền độc lập. Thời thế không thuận lợi, rốt lại đến ngày 12-5 âm lịch, Đinh hợi 1407, cả ba cha con ông người cháu Hồ Nhuế (con Hồ Hán Thương) đều bị quân Minh bắt giải về Kim Lăng (Nam Kinh, Trung Quốc)
  13. Minh Anh tông dùng ông giữ chức Tả thị lang bộ Công, Chính nghị đại phu trị doãn. Lại nữa, vua Minh không thừa nhận gia đình ông dòng dõi Ngu Thuấn, bắt phải đổi họ khác, ông đổi lại Trừng
  14. Sống cảnh lưu đàynước ngoài, ông sáng chế súng thần công, loại trọng pháo khiến Trung Quốc được tiếng phát minh khí giới chiến tranh
  15. Ông cũng soạn quyển Nam Ông mộng lục, gồm 19 tờ, 31 tiểu phẩm. Sách gía trị phần nào để bổ sung cho văn học sử học đời Lí - Trần: Tâm trạng ông vẫn gói gém ít nhiều vào đấy, nói tốt cho các nhân vật đáng khen ngợi của dân tộc ta
  16. Bài tựa Nam Ông mộng lục do chính ông đề ra, như sau (Bản dịch): Sách luận ngữ từng nói: "Trong cái xóm mười nhà, thế nào cũng người trung tín như Khâu này vậy", huống hồ nhân vật cõi Nam Giao từ xưa đã đông đúc, lẽ nào nơi hẻo lánh vội cho không nhân tài! Trong lời nói, việc làm, trong tài năng của người xưa nhiều điều khả thủ, chỉ qua cơn binh lửa, sách vở cháy sạch, thành ra những điều đó bị mất mát cả, không còn được ai nghe, chẳng đáng tiếc lắm sao? Nghĩ tới điểm này, tôi thường tìm ghi những việc , nhưng thấy mất mát gần hết, trong trăm phần chỉ còn một hai bèn góp lại thành một tập sách đặt tên Nam Ông mộng lục, phòng khi người đọc tới! Một để biểu dương các mẫu việc thiện của người xưa, hai để cung cấp điều mới lạ cho người quân tử, tuy đóng khung trong vòng chuyện vặt, nhưng cũng để góp vui cho những chuyện vui
  17. " kẻ hỏi tôi rằng: "Những người ông chép đều người thiện, vậy thì trong các truyện bình sinh ông nghe thấy, lại chẳng truyện nào bất thiện ư?" Tôi trả lời họ rằng: "Chuyện thiện tôi rất nghe, nên có thể nhớ được, còn chuyện bất thiện thì không phải không , chẳng qua tôi không nhớ đấy thôi". Họ lại hỏi: "Sách lấy tên mộng, ý nghĩachỗ nào?" Tôi trả lời: "Nhân vật trong sách, xưa kia rất phong phú, chỉ đời thay đổi, dấu tích hầu như không để lại, thành ra còn mỗi một mình tôi biết chuyện kể lại mà thôi, thế không phải mộng ? Các bậc đại nhân quân tử thấu cho chăng? Còn hai tiếng Nam Ông thì chính tên chữ, của Trừng tôi vậy."

Comments and discussion on the word "Hồ Nguyên Trừng"